Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại doanh nghiệp trong thời kỳ chuyển đổi số

Hiện nay, các chương trình đào tạo tại doanh nghiệp là một khâu rất quan trọng, nhằm phát triển nguồn nhân lực và thức đẩy chiến lược kinh doanh của tổ chức. Bởi lợi thế cạnh tranh của một doanh nghiệp gắn liền với năng lực và hiệu suất làm việc của đội ngũ lao động. 

Vì vậy, nguồn nhân tài cần được liên tục nuôi dưỡng thông qua các hoạt động đào tạo khác nhau – chẳng hạn như các lớp học quản lý kinh doanh, đào tạo quản lý dự án, các lớp học lãnh đạo, các lớp học tiếp thị…

Các chương trình đào nhân sự tạo này cho phép doanh nghiệp tái cơ cấu kỹ năng và kiến thức của lực lượng lao động. Đồng thời, đó cũng là một công cụ hữu ích để thúc đẩy tinh thần làm việc, tạo mối quan hệ gắn kết giữa nhân viên và công ty.

Vậy các phương pháp đào tạo trong doanh nghiệp nào đang được sử dụng phổ biến trong thời kỳ hội nhập và đổi mới nền kinh tế? Cùng ELSA Speak tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Mục đích và vai trò của hoạt động đào tạo tại doanh nghiệp

Mục đích của công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là sử dụng tối ưu và có hiệu quả lực lượng lao động hiện có. Cụ thể, giúp đội ngũ nhân viên nắm vững nhiệm vụ chính, thực hiện công việc một cách tự giác, cải thiện thái độ làm việc để thích ứng với những sự luân chuyển trong tương lai. Nhờ việc nâng cao kiến thức của người lao động, doanh nghiệp có thể nâng cao vị thế của mình trên thị trường, thúc đẩy hiệu suất kinh doanh.

Vai trò của hoạt động đào tạo tại doanh nghiệp

• Đối với doanh nghiệp

Lợi ích của đào tạo và phát triển nguồn nhân lực đối với bản thân doanh nghiệp là gì? Cụ thể, xây dựng chương trình đào tạo tại doanh nghiệp giúp đội ngũ nhân viên nâng cao năng suất lao động, từ đó thúc đẩy hoạt động sản xuất.

Đồng thời, rèn luyện tính tự giác cho đội ngũ nhân viên, giảm bớt sự giám sát từ người lãnh đạo. Các hoạt động này còn tạo điều kiện cho doanh nghiệp áp dụng những tiến bộ kỹ thuật mới vào quy trình sản xuất, nhằm nâng cao lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

• Đối với đội ngũ nhân viên

Chương trình đào tạo nguồn nhân lực sẽ giúp người lao động gắn bó lâu dài với tổ chức, đáp ứng nhu cầu được học hỏi của mỗi cá nhân. Ngoài ra, khi được nâng cao kiến thức, bản thân nhân viên sẽ thiết lập được cái nhìn mới, tư duy sáng tạo mới trong công việc. Hơn thế, nhân viên của bạn sẽ thấy hòa nhập hơn với tổ chức, kết nối với đồng nghiệp để cùng nhau đạt được mục tiêu phát triển chung.

Có thể bạn quan tâm: Tầm quan trọng của nguồn nhân lực trong sự phát triển của doanh nghiệp

Hình thức đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp

Chương trình đào tạo gắn liền với công việc

Đào tạo nhân sự gắn liền với công việc là một trong những phương pháp phổ biến, được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Trong quá trình này, người hướng dẫn sẽ giới thiệu cách thức, mục đích và cách vận hành máy móc một cách chi tiết nhất. Cách này sẽ giúp lực lượng lao động “bám sát” nhiệm vụ, công viêc mà mình cần thực hiện.

Hình thức đào tạo tại doanh nghiệp: Dạy nghề

Phương pháp dạy nghề thường được áp dụng trong các doanh nghiệp thuộc ngành kỹ thuật. Theo đó, nhân viên sẽ được đào tạo lý thuyết, sau đó thực hành dưới sự hướng dẫn từ quản lý có nhiều năm kinh nghiệm. Với hình thức đào tạo trong doanh nghiệp này, người lao động có thể vận dụng lý thuyết đã được học một cách hiệu quả vào thực tế.

Đào tạo tại doanh nghiệp: Kèm cặp và chỉ đạo nhân viên

Với phương pháp đào tạo trong doanh nghiệp này, ban quản lý sẽ quan sát nhân viên trong suốt quá trình làm việc. Đồng thời, đưa ra các chỉ đạo kịp thời nhằm giải quyết các vấn đề phát sinh hoặc hỗ trợ nhân viên tối ưu hiệu suất.

Thực hiện đào tạo ngoài công việc

Đào tạo nhân sự ngoài công việc gồm những phương thức sau:

• Doanh nghiệp tổ chức các lớp đào tạo: Theo cách này, doanh nghiệp sẽ tự tổ chức các lớp đào tạo nội bộ theo đặc thừ riêng. Trong đó, giảng viên có thể là ban lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp.
• Cử nhân viên tham gia các lớp đào tạo: Doanh nghiệp có thể cử những nhân viên ưu tú đi tham dự các lớp, các khóa đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp. Sau đó, chính người này sẽ hướng dẫn cho nhân viên những kiến thức, kỹ năng mới mà mình đã học được.
• Tổ chức các hội thảo, hội nghị: Với hình thức đào tạo tại doanh nghiệp này, ban lãnh đạo sẽ tổ chức các hội nghị, đưa ra chủ đề bàn luận và hướng dẫn nhân viên thảo luận theo mục tiêu đã đề ra. Theo đó, các cá nhân sẽ cùng nhau đưa ra giải pháp để tìm ra hướng giải quyết tốt nhất cho doanh nghiệp.

4 Bước chuẩn hóa quy trình đào tạo và phát triển nhân sự tại doanh nghiệp

Bước 1: Xác định nhu cầu & mục tiêu đào tạo tại doanh nghiệp

Ban lãnh đạo không thể thiết kế chương trình đào tạo nhân sự nếu không hiểu rõ nhu cầu và thực trạng của doanh nghiệp. Vì vậy, cán bộ cấp quản lý cần bàn bạc với các phòng ban hoặc chuyên gia để xác định nhu cầu, mục tiêu mà doanh nghiệp muốn đạt được trong hoạt động đào tạo nội bộ này.

Bước 2: Lập kế hoạch đào tạo nội bộ

Để đạt được những mục tiêu đã đề ra, doanh nghiệp cần thiết lập một bản kế hoạch đào tạo và phát triển nguồn nhân sự chi tiết, bao gồm:

• Tên chương trình
• Mục tiêu cần đạt được
• Những ai sẽ tham gia huấn luyện
• Phòng ban nào sẽ phụ trách
• Các hình thức & nội dung đào tạo
• Các mốc thời gian, ngân sách, địa điểm đào tạo,…

Khi thiết lập kế hoạch đào tạo tại doanh nghiệp, ban lãnh đạo cần cân nhắc đến nhu cầu đã xác định ở bước 1, đồng thời luôn bám sát văn hóa doanh nghiệp.

Bước 3: Triển khai chương trình đào tạo tại doanh nghiệp

Sau khi hoàn thành bản kế hoạch, bước tiếp theo là triển khai chương trình đào tạo trong nội bộ doanh nghiệp. Trong suốt quá trình này, ban quản lý nên khuyến khích người lao động tham gia thảo luận sôi nổi, đặt câu hỏi, đóng góp ý kiến và tham gia thảo luận.

Để công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực diễn ra thành công, các nhà lãnh đạo phải theo sát hoạt động học tập của nhân viên để kịp thời đưa ra hiệu chỉnh. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động đào tạo, tiết kiệm chi phí và thời gian rất nhiều.

Bước 4: Đánh giá hiệu quả chương trình đào tạo nhân sự

Sau khi kết thúc hoạt động đào tạo, nhà quản lý cần đánh giá kết quả của hoạt động bồi dưỡng nhân sự so với mục tiêu đã đề ra. Để đưa ra những kết luận khách quan, doanh nghiệp có thể thực hiện khảo sát nhằm thu thập ý kiến từ nhân viên thông qua mô hình KirkPatrick. Cụ thể như sau:

• Phản ứng (Reaction): Phản ứng của đội ngũ nhân viên sau khi tham gia các hoạt động đào tạo trong doanh nghiệp.
• Học hỏi (Learning): Những kiến thức/kỹ năng mà nhân viên học hỏi được sau công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.
• Hành vi (Behavioral): Chỉ số này sẽ đánh giá mức độ cải thiện hiệu suất công việc của nhân viên sau khi tham gia đào tạo nội bộ.
• Kết quả (Result): Chỉ số này sẽ đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sau khi tổ chức chương trình đào tạo cho nhân viên.

Thực trạng chung về hoạt động đào tạo tại doanh nghiệp Việt Nam

Cắt giảm hoạt động đào tạo vì COVID-19?

COVID-19 diễn ra gây ảnh hưởng mạnh đến hoạt động đào tạo nhân viên của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Theo khảo sát của Navigos Group, bởi vì dịch bệnh, 32% doanh nghiệp phải cắt giảm một phần kinh phí dành cho đào tạo, 10% doanh nghiệp dừng mọi hoạt động đào tạo. Bởi vì đây là thời kỳ đóng băng của các doanh nghiệp, nhà quản trị cần ưu tiên nguồn lực cho các hoạt động cấp thiết để giảm thiểu chi phí.

Tuy nhiên, đến thời kỳ bình thường mới, nhu cầu đào tạo và nâng cao kỹ năng nhân viên tại các doanh nghiệp tăng cao. Vậy tại sao lại có thực trạng công tác đào tạo nhân lực tại công ty này?

Lý do chính là doanh nghiệp cần thay đổi và cập nhật kiến thức mới để bắt nhịp với sự thay đổi của thị trường. Cụ thể, đại dịch COVID-19 khiến khách hàng thay đổi hành vi mua hàng, từ trực tiếp tại cửa hàng sang mua sắm trực tuyến. Nhờ vậy, ngành thương mại điện tử cũng đã phát triển hơn bao giờ hết, hứa hẹn mang đến nhiều tiềm năng trong tương lai. 

Kết hợp với xu hướng tự động hóa, nhiều doanh nghiệp cần cập nhật quy trình mới và công nghệ mới vào hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, sau những tổn thất doanh thu vì đóng cửa dài ngày do đại dịch, các nhà quản lý cần đưa ra các chiến lược để phát triển và tái định hình thành công. 

Để làm được tất cả những điều này, doanh nghiệp cần một nguồn nhân lực đủ mạnh nhằm nâng cao hiệu suất công việc và đáp lại những thay đổi từ thị trường. Vậy nên, hoạt động đào tạo tại doanh nghiệp trong thời điểm này là vô cùng cần thiết.

Thiếu hụt chương trình đào tạo về ngoại ngữ, tin học và bán hàng

Những dữ liệu khảo sát từ Navigos Group cho thấy có đến 43% doanh nghiệp không tổ chức hoạt động đào tạo các kỹ năng cơ bản (bao gồm ngoại ngữ), 24% doanh nghiệp không tổ chức đào tạo kiến thức tin học văn phòng và 22% không tổ chức đào tạo về kỹ năng bán hàng và tiếp thị.

Việc thiếu hụt những chương trình đào tạo nhân sự về các kỹ năng nền tảng trên có thể khiến doanh nghiệp tụt hậu so với các đối thủ khác trên thị trường. Lúc này, nền tảng năng lực của đội ngũ nhân viên sẽ không được đảm bảo, làm giảm doanh thu và hình ảnh của doanh nghiệp trong lòng khách hàng.

Có thể bạn quan tâm: Đào tạo kỹ năng bán hàng chuyên nghiệp trong thời đại 4.0

Sự kết hợp giữa giảng viên nội bộ & giảng viên thuê ngoài

Cũng theo khảo sát từ  Navigos Group, có đến 72% doanh nghiệp lựa chọn cách thức đào tạo kết hợp nội bộ và thuê ngoài. Điều này cho thấy được sự linh hoạt trong các chương trình đào tạo, lực lượng lao động được tiếp nhận kiến thức cởi mở hơn, không chỉ gò bó trong phạm vi doanh nghiệp.

Đào tạo tại doanh nghiệp: Rào cản về ngân sách

Thách thức hàng đầu của 40% doanh nghiệp trong hoạt động đào tạo nguồn nhân lực là vấn đề ngân sách. Điều này cho thấy ban lãnh đạo thiếu chú trọng đến công tác bồi dưỡng nguồn nhân lực. Đồng thời, các doanh nghiệp chưa thực sự nhận ra tầm quan trọng của những chương trình đào tạo. 

Điều này sẽ làm giảm năng lực và hiệu suất của nhân viên trong bối cảnh thị trường thay đổi liên tục này. Từ đó, kéo theo sự tụt hậu của doanh nghiệp so với đối thủ cạnh tranh.

Cập nhật xu hướng đào tạo tại doanh nghiệp trong thời kỳ đổi mới

Đào tạo tại doanh nghiệp: Phát triển hình thức đào tạo trực tuyến

Sau những hệ quả mà COVID-19 mang đến, đây là thời kỳ khôi phục và thể hiện vị thế của doanh nghiệp trên thị trường. Đặc biệt là bối cảnh phát triển công nghệ như hiện nay, xu hướng tổ chức đào tạo trực tuyến đang được nhiều doanh nghiệp sử dụng.

Hình thức đào tạo này cho phép doanh nghiệp tiết kiệm chi phí lẫn thời gian. Đồng thời, nhân viên cũng có thể xem lại video lớp đào tạo để ôn tập kiến thức vững vàng hơn.

Đào tạo và phát triển đội ngũ lãnh đạo 

Hiện nay, có hai phương pháp phát triển đội ngũ lãnh đạo phổ biến là tìm kiếm nhân lực từ bên ngoài và bên trong nội bộ. Theo nghiên cứu của Mercer Global, 79% các nhà lãnh đạo trong doanh nghiệp được đào tạo từ nội bộ lên, chỉ có 21% là tuyển dụng từ nguồn bên ngoài. 

Điều này đã thúc đẩy doanh nghiệp chú trọng đào tạo và phát triển đội ngũ lãnh đạo. Bởi vì quan điểm của các doanh nghiệp là đề cao sự phù hợp của người lãnh đạo thông qua giá trị văn hoá tổ chức. 

Bên cạnh đó, xu hướng này cũng góp phần gia tăng sự gắn bó, mối liên liên kết giữa nhân viên và lãnh đạo đối với doanh nghiệp. Từ đó, doanh nghiệp sẽ hình thành được đội ngũ nhân sự trung thành, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển.

Nội dung trong chương trình đào tạo tại doanh nghiệp thời kỳ chuyển đổi số

Đào tạo tại doanh nghiệp: Định hướng và hội nhập

Khi vừa gia nhập tổ chức, hoạt động đầu tiên mà nhân viên được tham gia trải nghiệm là định hướng đào tạo tại doanh nghiệp.

Cụ thể, nhân viên mới sẽ được nghe chia sẻ về những chủ đề như: Văn hóa doanh nghiệp, tầm nhìn, sứ mệnh và giá trị cốt lõi, cơ cấu và quy định của tổ chức, giới thiệu đội ngũ lãnh đạo,… Phòng nhân sự sẽ trực tiếp chịu trách nhiệm cho hoạt động đào tạo và định hướng cho nhân viên mới này.

Song song với đó, hoạt động đào tạo hội nhập giúp nhân viên mới tập làm quen với môi trường và công việc. Quá trình này bắt đầu từ lúc nhân viên gia nhập công ty đến khi họ có thể tự mình làm tốt công việc được giao.

Những nội dung được phổ biến cho nhân viên trong quá trình hội nhập là: Thông tin và kỹ năng cần có cho vị trí công việc, các nội dung kỹ thuật liên quan, mục tiêu của bộ phận… Để nhân viên mới nắm được những nội dung này, người phụ trách chương trình đào tạo hội nhập thường là lãnh đạo của phòng ban đó.

Đào tạo chuyên môn nghề nghiệp

Đào tạo chuyên môn nghiệp vụ là một nội dung cực kỳ quan trọng đối với nhân viên. Bởi đây chính là kiến thức và kỹ năng cần thiết nhất để hoàn thành công việc, giúp lực lượng lao động nâng cao tay nghề.

Ngoài ra, không chỉ nhân viên mới cần đào tạo nghiệp vụ, kể cả những người có thâm niên trong nghề cũng cần tham gia buổi đào tạo để cập nhật kiến thức, công nghệ, kỹ năng mới nhất của thời đại. Tuỳ thuộc vào lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp và chức năng của từng phòng ban, nội dung đào tạo sẽ khác nhau như phân tích dữ liệu, kế toán hay lập trình. 

Có thể bạn quan tâm: Quy trình đào tạo nhân viên bán hàng hiệu quả, đúng chuẩn cho mọi doanh nghiệp

Đào tạo tại doanh nghiệp về bản chất sản phẩm/dịch vụ

Nội dung này thường được thiết kế chung với chương trình đào tạo hội nhập, hoặc doanh nghiệp cũng có thể tách riêng ra để đào tạo cho nhân viên mới tập làm quen.

Lúc này, đội ngũ nhân viên sẽ được cập nhật những kiến thức về sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp, bao gồm: Giới thiệu chung, lợi ích, ưu điểm của sản phẩm, hướng dẫn sử dụng, chế độ bảo hành, lưu ý khi sử dụng…

Nắm rõ những nội dung đào tạo trong doanh nghiệp này, đội ngũ nhân viên sẽ hiểu hơn về quy trình và công việc mà bản thân đang đảm nhận. Đồng thời, điều này đặc biệt quan trọng với đội ngũ nhân viên bán hàng. Chỉ khi hiểu rõ bản chất, đặc điểm nổi bật của sản phẩm/dịch vụ, họ mới có thể thuyết phục khách hàng lựa chọn doanh nghiệp thay vì đối thủ cạnh tranh.

Đào tạo trong doanh nghiệp: Phát triển kỹ năng đội/nhóm

Mục đích chính của nội dung đào tạo nhân sự này là hình thành mối liên kết giữa các thành viên trong nhóm để quá trình làm việc diễn ra thuận lợi hơn. Theo đó, các nhân viên sẽ hỗ trợ nhau, cùng nhau cố gắng và phát triển để đạt mục tiêu chung của tổ chức. 

Chương trình đào tạo và phát triển kỹ năng đội nhóm sẽ bao gồm những nội dung sau: Kỹ năng giao tiếp, thái độ làm việc tích cực, cách phối hợp làm việc nhóm…

Đào tạo kỹ năng quản lý chất lượng và an toàn lao động

Hình thức đào tạo nhân sự này thường được áp dụng tại các doanh nghiệp chuyên về sản xuất, kỹ thuật. Hoạt động này diễn ra với mục đích đảm bảo sản phẩm đầu ra đạt đúng tiêu chuẩn. Các nội dung chính trong chương trình đào tạo kỹ năng quản lý chất lượng gồm có: Hệ thống tiêu chuẩn, quy trình kiểm soát chất lượng, kỹ thuật quan sát và loại bỏ sản phẩm chất lượng kém,…

Hoạt động đào tạo an toàn lao động được triển khai với mục đích đảm bảo nhân viên không gặp những chấn thương nghề nghiệp, đặc biệt là những công việc mang tính chất nguy hiểm như lao động chân tay. Nội dung chương trình này bao gồm các phương án sơ tán khi gặp nguy hiểm, diễn tập phòng cháy chữa cháy, sơ cứu vết thương,…

Đào tạo trong doanh nghiệp: Các kỹ năng mềm

Khi được trang bị những kỹ năng mềm như kỹ năng đàm phán thương lượng, kỹ năng quản lý thời gian,… nhân viên sẽ tối ưu hóa hiệu suất làm việc của mình. Đồng thời, hỗ trợ quá trình giao tiếp với đồng nghiệp, khách hàng và đối tác, giúp nhân viên hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Đặc biệt, điều này đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng văn hóa tổ chức, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, tôn trọng và giúp đỡ lẫn nhau.

Một số nội dung kỹ năng mềm thường được đưa vào chương trình đào tạo tại doanh nghiệp như: Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng làm việc nhóm, đạo đức nghề nghiệp,…

Đặc biệt, trong xu hướng toàn cầu hóa và đẩy mạnh quá trình hội nhập, các doanh nghiệp nên đẩy mạnh việc đào tạo tiếng Anh cho nhân viên. Ngoại ngữ không chỉ giúp doanh nghiệp làm việc với các đối tác, khách hàng nước ngoài mà còn là cơ sở để tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Nếu được đào tạo tiếng Anh dành cho doanh nghiệp một cách bài bản, nhân viên có thể cập nhật tin tức, công nghệ, xu thế từ các tài liệu nước ngoài. Từ đó, nâng tầm doanh nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh đó, ngoại ngữ cũng là một yếu tố thể hiện sự chuyên nghiệp của công ty trong mắt khách hàng. Đặc biệt, với những công ty đa quốc gia, ngoại ngữ là kỹ năng mà mọi nhân viên phải có.

Để hỗ trợ việc nâng cao trình độ ngoại ngữ cho nhân viên, ELSA Speak ra mắt chương trình đào tạo tiếng Anh cho doanh nghiệp. Các chuyên gia ngôn ngữ hàng đầu thế giới của ELSA Speak sẽ thiết kế nội dung học tập phù hợp đặc thù với nhu cầu của doanh nghiệp.

Thông qua công nghệ nhận diện giọng nói độc quyền, nhận diện lỗi sai phát âm và hơn 25,000 bài luyện nói, đội ngũ nhân viên của bạn sẽ tự tin giao tiếp tiếng Anh như người bản ngữ. Nhờ vậy, quá trình trao đổi và hợp tác với khách hàng quốc tế cũng diễn ra dễ dàng, hiệu quả hơn. 

Đồng thời, bảng điều khiển ELSA Dashboard cho phép ban lãnh đạo tổ chức lớp học, kiểm tra tiến độ học tập của nhân viên. Từ đó, có cái nhìn tổng quát hơn về chương trình đào tạo tiếng Anh, đo lường hiệu quả và kiểm tra định kỳ.

Kết luận

Các chương trình đào tạo nhân sự sẽ hỗ trợ các chiến lược phát triển và tạo dựng lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường thay đổi liên tục, các nhà lãnh đạo cần đẩy mạnh hoạt động đào tạo tại doanh nghiệp, nâng cao chất lượng của nguồn lực con người.

Đồng thời, doanh nghiệp nên cân nhắc các hình thức và nội dung đào tạo nhân sự phù hợp với ngành nghề và văn hóa tổ chức. Điều này sẽ giúp quá trình bồi dưỡng kiến thức cho nhân viên diễn ra hiệu quả, tiết kiệm thời gian và chi phí. 

Đặc biệt, cho dù quy mô doanh nghiệp lớn hay nhỏ, hoạt động trong lĩnh vực nào thì việc trang bị kiến thức ngoại ngữ là điều vô cùng quan trọng. Trải nghiệm chương trình đào tạo tiếng Anh cho doanh nghiệp tại ELSA Speak ngay hôm nay để đẩy nhanh tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.