Các cách luyện khẩu hình miệng khi phát âm tiếng Anh chuẩn chỉnh

Có thể nói phát âm chuẩn là nền tảng quan trọng giúp bạn giao tiếp tiếng Anh tự tin và tự nhiên hơn. Tuy nhiên, để nói đúng, hay, không chỉ cần nghe và bắt chước âm thanh, mà còn phải chú ý đến khẩu hình miệng. Trong bài viết này, ELSA Speak sẽ cùng bạn luyện khẩu hình miệng khi phát âm tiếng Anh chuẩn chỉnh, giúp bạn phát âm tự nhiên.

Tại sao khẩu hình miệng là nền tảng của phát âm tiếng Anh?

Khẩu hình miệng là nền tảng của phát âm tiếng Anh vì những lý do sau:

Kiểm tra phát âm với bài tập sau:

{{ sentences[sIndex].text }}

Tiếp tục Cải thiện ngay

Click to start recording!

Recording... Click to stop!

• Vị trí của lưỡi và môi: Các âm trong tiếng Anh được tạo ra bằng cách thay đổi vị trí của lưỡi, môi và hàm. Ví dụ, âm /p/ được phát âm bằng cách đóng môi lại và sau đó mở ra, trong khi âm /t/ yêu cầu lưỡi chạm vào vòm miệng.
• Âm vị: Mỗi âm vị (phoneme) trong tiếng Anh có cách phát âm riêng, phụ thuộc vào cách mà các bộ phận trong miệng hoạt động cùng nhau.
• Cấu trúc miệng: Hình dạng, cấu trúc của miệng ảnh hưởng đến âm lượng và chất lượng âm thanh. Một khẩu hình miệng đúng sẽ giúp phát âm rõ ràng, chính xác hơn.
• Phát âm nguyên âm và phụ âm: Các nguyên âm và phụ âm có cách phát âm khác nhau dựa trên hình dạng miệng. Ví dụ, nguyên âm dài và ngắn thường yêu cầu sự điều chỉnh khẩu hình khác nhau.
• Nhận diện âm thanh: Khẩu hình miệng cũng giúp người học nhận diện âm thanh khi nghe. Khi thấy người khác phát âm, họ có thể học cách điều chỉnh miệng của mình tương tự.
• Tương tác xã hội: Khẩu hình miệng không chỉ quan trọng trong việc phát âm mà còn ảnh hưởng đến cách giao tiếp và tương tác xã hội.
• Ngữ điệu: Cách mà khẩu hình miệng thay đổi có thể ảnh hưởng đến ngữ điệu của câu nói, điều này rất quan trọng trong việc truyền đạt cảm xúc và ý nghĩa.
• Nhịp điệu: Phát âm đúng cũng giúp duy trì nhịp điệu trong câu, làm cho lời nói trở nên tự nhiên hơn.

Lợi ích của việc cải thiện khẩu hình miệng khi phát âm tiếng Anh

Cải thiện khẩu hình miệng khi phát âm tiếng Anh mang lại nhiều lợi ích quan trọng, không chỉ giúp bạn giao tiếp hiệu quả hơn mà còn nâng cao sự tự tin trong việc sử dụng ngôn ngữ. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật:

• Phát âm rõ ràng và chính xác: Khi bạn cải thiện khẩu hình miệng, khả năng phát âm các âm tiếng Anh sẽ trở nên rõ ràng và chính xác hơn. Việc luyện tập vị trí của lưỡi, môi và hàm giúp bạn phát âm đúng các âm khó, giảm thiểu khả năng nhầm lẫn giữa các âm tương tự.
• Tăng cường khả năng giao tiếp: Khẩu hình miệng đúng không chỉ giúp bạn phát âm chuẩn mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp. Khi người nghe hiểu rõ bạn đang nói gì, cuộc trò chuyện sẽ diễn ra suôn sẻ hơn.
• Nâng cao sự tự tin: Việc cải thiện khẩu hình miệng giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn khi nói tiếng Anh, từ đó giảm bớt lo lắng và áp lực.
• Cải thiện ngữ điệu và nhịp điệu: Khi bạn luyện tập khẩu hình, bạn cũng sẽ học cách nhấn nhá, điều chỉnh ngữ điệu cho phù hợp với ngữ cảnh. Bạn sẽ truyền đạt cảm xúc, ý nghĩa một cách hiệu quả hơn, làm cho cuộc trò chuyện trở nên sinh động và hấp dẫn.
• Phát triển kỹ năng nghe: Việc chú ý đến cách phát âm, khẩu hình của người bản xứ giúp bạn nhận diện âm thanh và ngữ điệu tốt hơn. 

Sai lầm khẩu hình khi phát âm tiếng Anh thường gặp của người Việt

Dưới đây là một số sai lầm khẩu hình phổ biến mà người Việt thường gặp khi phát âm tiếng Anh:

Lỗi làm tròn môi

Người Việt thường có xu hướng làm tròn môi khi phát âm các âm như /u/ hoặc /o/, dẫn đến việc phát âm không chính xác. Ví dụ: Khi phát âm từ food, nhiều người có thể phát âm thành fud vì làm tròn môi quá mức. Âm /u/ cần được phát âm rõ ràng mà không cần làm tròn môi.

Nối âm và nuốt âm

Nối âm và nuốt âm là hai thói quen phát âm phổ biến trong tiếng Anh. Nhưng nhiều người thường phát âm từng từ một cách rời rạc, giống như trong tiếng Việt, dẫn đến việc bài nói trôi chảy nhưng thiếu tự nhiên.  

Ví dụ: 

• Nối âm: Not at all, người bản xứ thường đọc thành not at all mà không ngắt quãng.
• Nuốt âm: Comfortable /‘kʌmfətəbl/ đọc thành /‘kʌmftəbl/; fifth /fifθ/ đọc thành /fiθ/.

Khó phân biệt giữa các cặp âm gần nhau

Trong tiếng Anh, tồn tại nhiều cặp âm gần giống nhau, đòi hỏi người học phải nắm rõ bảng phiên âm IPA để phân biệt.

Ví dụ:

• /i:/ và /ɪ/: sheep /ʃiːp/ và ship /ʃɪp/
• /ɑː/ và /ʌ/: cart /kɑːt/ và cut /kʌt/
• /e/ và /æ/: pen /pen/ và pan /pæn/

Cách đặt lưỡi sai

Nhiều người học không biết cách đặt lưỡi đúng vị trí khi phát âm. Ví dụ âm /θ/ (think) và /ð/ (this), cách phát âm đúng là đặt lưỡi giữa hai hàm răng. 

Thiếu nhấn âm

Người học thường không chú ý đến việc nhấn âm trong các từ hoặc câu. Việc thiếu nhấn âm có thể làm cho câu nói trở nên phẳng và khó hiểu. Ví dụ từ record phát âm RE-cord (danh từ); re-CORD (động từ).

Không sử dụng ngữ điệu

Ngữ điệu không chỉ giúp truyền đạt cảm xúc mà còn ảnh hưởng đến cách hiểu của người nghe. Ví dụ câu: Are you coming? nếu không sử dụng ngữ điệu lên xuống phù hợp, người nghe có thể không nhận ra đây là câu hỏi, dẫn đến hiểu sai.

Các cách luyện khẩu hình miệng phát âm tiếng Anh hiệu quả

Kỹ thuật shadowing

Một trong những kỹ thuật hữu ích nhất là shadowing, hay còn gọi là phương pháp lặp lại. Khi nghe một đoạn hội thoại hoặc bài nói từ người bản xứ, bạn hãy lặp lại ngay lập tức những gì họ nói. Việc này không chỉ giúp bạn cải thiện khẩu hình miệng mà còn rèn luyện ngữ điệu và nhịp điệu tự nhiên trong phát âm.

Nhìn gương khi phát âm

Khi đứng trước gương, bạn có thể quan sát khẩu hình miệng của mình khi phát âm, từ đó bạn nhận ra những lỗi mà bạn có thể không biết, chẳng hạn như việc môi không khép đúng hoặc lưỡi không ở vị trí thích hợp để điều chỉnh kịp thời.

Luyện đọc to

Khi bạn đọc lớn tiếng, bạn không chỉ luyện tập khẩu hình miệng mà còn tăng cường sự tự tin khi nói tiếng Anh. Bạn nên chọn những tài liệu có hướng dẫn phát âm chi tiết, giúp bạn nắm rõ cách đặt miệng, lưỡi và môi cho từng âm.

Học qua video

Các video hướng dẫn từ những nguồn uy tín: BBC Learning English, Rachel’s English,… thường cung cấp hình ảnh minh họa rõ ràng về cách phát âm. Bạn có thể theo dõi và luyện tập theo cách mà người hướng dẫn phát âm, giúp bạn dễ dàng hình dung cách đặt khẩu hình miệng.

Luyện tập cùng giáo viên

Khi học với giáo viên, bạn sẽ nhận được phản hồi ngay lập tức về cách phát âm và khẩu hình miệng của mình. Giáo viên có thể chỉ ra những lỗi mà bạn không nhận ra và cung cấp các mẹo hữu ích để cải thiện. Hơn nữa, việc học trong môi trường có sự tương tác sẽ giúp bạn rèn luyện kỹ năng giao tiếp trong các tình huống thực tế, từ đó tăng cường sự tự tin khi nói tiếng Anh.

Một số bài tập luyện khẩu hình miệng tiếng Anh chuyên sâu

Bài tập tăng sự linh hoạt của cơ miệng

1. Bài tập mở miệng

Bài tập mở miệng giúp kéo giãn các cơ quanh miệng. Để thực hiện, bạn mở miệng rộng nhất có thể mà không cảm thấy đau. Giữ nguyên vị trí này trong khoảng 5-10 giây, sau đó đóng miệng lại và thư giãn. Bạn có thể đứng trước gương và mở miệng thật rộng, như khi bạn đang cố gắng phát âm âm “a” trong từ “apple”. Lặp lại động tác này từ 5 đến 10 lần.

2. Bài tập lưỡi

Bạn đưa lưỡi ra ngoài và cố gắng chạm vào mũi của bạn, sau đó hạ lưỡi xuống và chạm vào cằm. Bạn có thể tưởng tượng rằng bạn đang cố gắng chạm lưỡi vào đầu ngón tay khi bạn nâng ngón tay lên. Lặp lại khoảng 5-10 lần để tăng cường độ linh hoạt cho lưỡi.

3. Bài tập môi

Bài tập môi giúp làm mềm các cơ môi và cải thiện khả năng phát âm các âm liên quan đến môi. Để thực hiện, hãy làm tròn môi và giữ nguyên vị trí này trong khoảng 5 giây. Sau đó, kéo môi ra thành một nụ cười rộng và giữ trong 5 giây. Lặp lại động tác này từ 5 đến 10 lần. Việc này giúp làm dịu các cơ môi và tạo điều kiện cho việc phát âm rõ ràng hơn.

4. Bài tập phát âm

Bài tập phát âm là một phương pháp tuyệt vời để rèn luyện sự nhanh nhạy của cơ miệng. Bạn hãy chọn một số âm như “ba”, “ma”, “ta” và luyện tập phát âm chúng một cách nhanh chóng và liên tục. Cố gắng tăng tốc độ mà không làm mất đi sự rõ ràng trong âm thanh. Lặp lại mỗi âm khoảng 5-10 lần. Bài tập này không chỉ giúp bạn phát âm tốt hơn mà còn nâng cao khả năng nói nhanh và rõ ràng.

5. Bài tập nhai

Bài tập nhai giúp tăng cường sức mạnh của các cơ miệng. Để thực hiện, bạn có thể giả vờ nhai một miếng thức ăn, chẳng hạn như kẹo cao su, trong khoảng 1-2 phút. Chuyển động miệng từ bên này sang bên kia để tăng cường cơ miệng. Lặp lại động tác này từ 3 đến 5 lần. 

6. Bài tập nói nhanh

Bài tập nói nhanh giúp cải thiện khả năng nói và phát âm của bạn. Bạn hãy chọn một đoạn văn ngắn hoặc một câu lặp đi lặp lại nhiều lần với tốc độ nhanh, chẳng hạn như câu “She sells seashells by the seashore.” Hãy cố gắng tăng tốc độ mỗi lần lặp lại, làm cho việc phát âm trở nên mượt mà hơn. Lặp lại khoảng 5 lần. Bài tập này không chỉ giúp bạn phát âm nhanh hơn mà còn cải thiện sự tự tin khi nói.

7. Bài tập thổi

Bài tập thổi giúp cải thiện khả năng kiểm soát hơi thở và sức mạnh của cơ miệng. Để thực hiện, bạn hãy thổi nhẹ nhàng vào một cái nến hoặc một miếng giấy để giữ nó bay. Điều chỉnh lực thổi để kiểm soát tốc độ và hướng của luồng khí. Lặp lại khoảng 5-10 lần. 

>> Có thể bạn quan tâm: Click vào nút bên dưới để luyện tập phát âm hằng ngày cùng ELSA Speak!

Luyện tập khẩu hình chuyên biệt cho từng âm khó IPA

1. Bài tập với âm /θ và /ð/

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Đưa lưỡi ra giữa hai hàm răng, thổi nhẹ để tạo âm th. Đảm bảo lưỡi không thụt vào quá sâu hoặc chạm mạnh vào răng.

Thực hành đọc các từ sau:

• Âm /θ/: think, thought, three, thin, bath, math, both, teeth.
• Âm /ð/: this, that, these, those, mother, father, together, weather.

2. Bài tập với âm /r/ 

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Làm tròn môi và uốn cong lưỡi về phía sau mà không để lưỡi chạm vào vòm miệng.

Thực hành đọc các từ sau: red, right, road, run, river, rain, rabbit, read, rich, rest.

3. Bài tập với âm /v/ 

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Đặt răng trên chạm nhẹ vào môi dưới, đồng thời rung dây thanh quản để tạo âm.

Thực hành đọc các từ sau: very, voice, love, vivid, vote, vase, view, visit, video, valley.

4. Bài tập với âm /ʃ/

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Làm tròn môi và đẩy nhẹ hơi khi phát âm.

Thực hành đọc các từ sau: she, ship, wish, push, shop, shine, short, shark, brush, crash.

5. Bài tập với âm /s/ 

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Đặt lưỡi gần với vòm miệng mà không chạm vào, thổi hơi ra để tạo âm s.

Thực hành đọc các từ sau: see, so, sun, sit, sip, sale, salt, simple, song, safe.

6. Bài tập với âm /z/

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Giống như âm /s/, nhưng rung dây thanh quản để tạo âm z.

Thực hành đọc các từ sau: zoo, zero, zip, buzz, size, lazy, maze, freeze, easy, crazy.

7. Bài tập với âm /k/

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Đặt lưỡi ở phía sau vòm miệng và đẩy không khí ra để tạo âm k.

Thực hành đọc các từ sau: cat, kite, king, key, cold, clock, cook, class, cake, quick.

8. Bài tập với âm /g/

Cách thực hiện khẩu hình miệng: Giống như âm /k/, nhưng dùng dây thanh quản để tạo âm g.

Thực hành đọc các từ sau: go, give, game, great, green, gap, gum, garden, gold, giggle.

>> Có thể bạn quan tâm: ELSA Speak là ứng dụng luyện phát âm tiếng Anh hàng đầu, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo tiên tiến để giúp người học cải thiện phát âm một cách hiệu quả và tự tin. Click tham khảo ngay!

Câu hỏi thường gặp

Phương pháp Shadowing là gì?

Phương pháp Shadowing là một kỹ thuật học ngôn ngữ, người học sẽ lặp lại ngay lập tức những gì nghe được từ người bản ngữ, thường thông qua đoạn hội thoại, podcast hoặc video có phụ đề. 

Shadowing giúp cải thiện kỹ năng nghe, khả năng phát âm, ngữ điệu và tốc độ nói bằng cách bắt chước phát âm, nhấn nhá và ngữ điệu của người bản xứ. Người học cần phải nhại lại câu nói theo tốc độ của người nói và chỉ trì hoãn khoảng 1 – 2 giây.

Nên sử dụng gương để luyện khẩu hình trong bao lâu?

Sử dụng gương để luyện khẩu hình là một phương pháp hiệu quả giúp người học nhìn thấy cách miệng và môi hoạt động khi phát âm. Thời gian luyện tập có thể thay đổi tùy theo từng người, nhưng nên luyện tập ít nhất 10-15 phút mỗi ngày để thấy được sự cải thiện rõ rệt.

Khẩu hình miệng có ảnh hưởng đến ngữ điệu và tốc độ nói trong giao tiếp không?

Có, khẩu hình miệng có ảnh hưởng lớn đến ngữ điệu và tốc độ nói. Cách mở miệng, vị trí của lưỡi và môi có thể ảnh hưởng đến cách phát âm và cách truyền đạt cảm xúc trong giao tiếp. Khi khẩu hình chính xác, người nói có thể thể hiện ý nghĩa và cảm xúc tốt hơn.

Luyện khẩu hình miệng có thực sự giúp cải thiện khả năng nghe hiểu không?

Có, luyện khẩu hình miệng không chỉ giúp cải thiện khả năng phát âm mà còn giúp người học nghe hiểu tốt hơn. Khi người học chú ý đến cách phát âm và khẩu hình, họ sẽ trở nên nhạy bén hơn với âm thanh và ngữ điệu của ngôn ngữ, từ đó nâng cao khả năng nghe hiểu.

Tóm lại, luyện khẩu hình miệng khi phát âm tiếng Anh đòi hỏi sự kiên trì và thực hành thường xuyên. Hy vọng qua bài viết của ELSA Speak có thể giúp bạn phát âm đúng khẩu hình, giọng nói sẽ tự nhiên, rõ ràng và chuyên nghiệp hơn. Theo dõi ngay danh mục Kỹ năng nói – Speaking để không bỏ qua nhiều bài học bổ ích!